31. De tweede week alweer

24 maart 2014 - Sengerama, Tanzania

’s Morgens luidden de klokken het begin van de dag in. Het stortregende buiten en er was geen stroom. Met hoofdlampjes op zochten we onze spullen bij elkaar. Het ontbijt werd bijgelicht door ons kleine lampje op driepoot, dat ook de vorige uitzending goed dienst had gedaan. Even overwogen we met regenponcho’s van Kenian Airlines naar het ziekenhuis te lopen. Maar het regende zo hard dat Erik besloot met de auto te gaan. Een beetje proppen met z’n vieren achterin, maar het lukte. Er waren er meer op dat idee gekomen, want er stonden beduidend meer auto’s bij de ingang van het ziekenhuis dan vorige week. We waren om 8:30h in het ziekenhuis. Bij het kantoor van zr Marie José even het internet op om berichten binnen te halen en door naar OK. Daar was alles nog dicht en donker. Dan maar een paar patiënten langs. Erik werd aangeschoten door een broeder die zijn raad wilde bij een jonge man met een ontsteking in zijn linker bovenbeen. Op verzoek werden de foto’s gehaald en beoordeeld in de buitenlucht. Een enorme bot-ontsteking die onvoldoende was uitgeruimd. We gingen langs de patiënt om de wond te zien. Een zware ontstekingsgeur hing rond z’n bed. Onder het verband 3 veel te kleine gaten om dit probleem op te lossen. De pus kon niet goed weg. Aanmelden voor operatie dus.

Op de gangen vulde de familie van de patiënten waterkannen en schalen met het water dat vanuit de dakgoot via kapotte regenpijpen naar beneden liep. Handig voor de was. Toen de OK open was, gingen Erik en ik aan de slag met de OK lijsten. Eerst nakijken wie er wel en niet gedaan waren van alle geplande ingrepen. Uiteindelijk waren we vorige week aan 4 geplande patiënten niet toegekomen. Dat viel niet tegen, gezien de hoeveelheid spoed die we tussendoor hadden gekregen. Twee afgevallen patiënten stonden al op voor vandaag. De anderen werden verderop ingepland.

Het programma van vandaag was wel een uitdaging, met 2 schildklieren en herstel van de continuïteit van de darm (een redelijk grote buikoperatie). En voorlopig was er nog geen patiënt te zien.  Er waren geen dossiers, en de administratie was nog dicht. Dus gewoon even geduld hebben. Hakuna matata.

Gelukkig was hier wel elektriciteit dankzij de generator. Op het moment dat ik dat zei, viel de stroom voor enkele minuten uit. Hmm.

Paco ging aan de slag om met de tracheoscoop te leren de beademingsbuis in te brengen bij moeilijke patiënten. Ze hadden hier zowaar een oefenpop. De één na de ander kwam binnen om te oefenen. Geduldig en met zichtbaar plezier legde Paco uit hoe het werkte.  Ondertussen werkte ik wat aan de blog en foto’s. Zo maakten we van de nood een deugd.

Uiteindelijk kunnen we om half 11 aan tafel. Eerst een cyste (vochtzak) in de hals. Die heeft verbinding met het tongbeen, en om hem goed te verwijderen moet het middenstuk van het tongbeen ook verwijderd worden. In Nederland hebben we daarvoor zogenaamde snijdende beentangen. Die hebben ze hier ook 2, maar met dat formaat kun je iemand zowat onthoofden. Geen goede optie dus. Dan maar met de rechte schaar. Met vereende krachten lukt het.

Achter me hangt de röntgenfoto van de man met de ontsteking aan z’n been. Maureen, de gynaecoloog uit Amerika, loopt voorbij (dat gebeurt regelmatig op de OK, dat mensen in en uit lopen. Ze hebben hier geen last van deurbewegingen, want de deur staat gewoon open!). Ze ziet de foto en roept:”Wow, I’m a gynaecologist, but even I can see that’s not good!”

Er was nog een andere bijzondere röntgenfoto. En nekfoto met een afgegleden wervel. We waren er allemaal van overtuigd dat de patiënt een dwarslaesie moest hebben, maar hij zat gewoon op het bankje voor de OK te wachten op ons oordeel. Vol verwondering werd hij door iedereen bekeken en moest hij handen schudden, z’n nek laten zien en natuurlijk op de foto. De wonderen zijn de wereld nog niet uit!

Halverwege de morgen kwam Anne van de verloskamers terug. Door het slechte weer gaan de vrouwen niet naar het ziekenhuis, dus het was daar rustig. Bert en Sjoerd stonden bij Erik en mij. Ook 2 co-assistenten kwamen polshoogte nemen, en Natasja kwam wat spullen brengen. Het zag zowaar wit van de mensen!

Helaas hadden ze voor mijn eerste ingreep de set met instrumenten voor schildklieroperaties open gemaakt, dus moesten we minimaal 70 minuten wachten tot de set weer steriel was. De meneer die voor darmoperatie kan had een bloedgehalte die de helft was van normaal en moest eerst bloed krijgen. Die kon dus niet vandaag. Dan maar wat kleinere ingrepen tussendoor, die we vanmorgen hadden gevangen. Ik bespreek met Erik nogmaals de planning. Nog 1 schildklier lukt wel vandaag, maar de 2e zal dan toch naar morgen moeten. Er is er nog één gekomen, die kan woensdag wel. Dan hebben we donderdag nog voor uitloop. Vrijdag moeten we alweer naar Mwanza wat ’s avonds vliegen we naar huis. Wat vliegt de tijd hier.

Foto’s