2016-17 Zoete inval thuis

Na het eten strijken we neer op de veranda, waar het de zoete inval is. Eerst komt Nellie, de broer van Erik S z’n pleegzoon Bonnie, aankloppen. Bonnie, die in Nederland woont, had voor zijn broertje in Tanzania spullen meegegeven. Anja herkende hem nog, want in ons eerste jaar had Maarten een talgklier van zijn voorhoofd verwijderd. Nellie vroeg nog naar hem.

Daarna kwam zuster Marie-José bijkletsen. Ze was naar Mwanza geweest om met de verzekering te praten. Die doen moeilijk over vergoedingen voor de patiënten. Waarom ze niet sneller worden ontslagen. Met de moderne literatuur als referentiekader. Maar als bij ons iemand na een ziekte of operatie snel naar huis wordt ontslagen, is er goede zorg door huisarts en eventueel thuiszorg. Hier gaan de mensen terug de bush in. Niet helemaal vergelijkmaar. Vermoeidende discussies waar zuster eigenlijk helemaal geen tijd voor heeft.

Plots komt er een soort disco-auto aanrijden met lampjes en harde muziek. Dat kan er maar één zijn: Masoso, de plaatselijke DJ die feesten en partijen verzorgd. Ooit heeft Erik S hem geholpen met het opstarten van zijn eigen bedrijf. Masoso stapt uit, gevolgd door zijn zoons die ieder een krat uit de kofferbak halen. Bier en fris. Voor ons.
Enthousiaste begroetingen over en weer. Erik trekt zich even terug met zijn bezoek. “Ken jij ze ook?” vraagt Anja aan zr MJ. “Ik woon al 23 jaar hier. Dus er zijn weinig mensen die ik niet ken.  Zo groot is Sengerema nou ook weer niet.”, antwoordde zuster ad-rem. Het vertrek van Masoso ging ook niet ongemerkt voorbij. Met bonkende auto botste hij in zijn achteruit tegen de boom bij ons op de oprit. En bijna nog een tweede keer. Dankzij Eriks aanwijzingen in het Swahili 

Hilde waaide nog even aan. Ze had dienst en kwam verhalen delen en om raad vragen.

Vanmorgen ontbeten we wat later. De OK moet toch eerst gepoetst. Erik werd van tafel gehaald door alweer bezoek. Ik herkende Cecilia. We waren met Natasja en Paco in 2014 bij haar huis geweest onderweg naar de pont. Heel arm, wonend in een lemen huis, met alle kinderen in lompen. Nu stond er een prachtige dame in mooie kleren. Ze werkt intussen al bijna 2 jaar als hulp bij de tropenartsen. Eerst bij Niek en nu bij Hilde. En die twee hebben een huis voor haar laten bouwen zodat ze meer in de buurt woont en niet zo ver hoeft te fietsen voor het werk.

Er kwam een jonge man even hallo kwam zeggen, en een oude kennis wilde een consult voor zijn vrouw. Als dank kreeg Erik… een levende kip! Nelia bond hem aan de boom met een touwtje. De kip probeerde het touwtje weer los te pikken, zonder succes.

Ineens stond de haan van de overkant bij ons. Die kwam letterlijk op hoge poten aanlopen en ging een beetje rond “onze” kip lopen scharrelen. Ze negeerde hem echter, dus de haan droop weer af. En wij gingen naar het werk.

Eerst een ronde wondinspecties op de afdeling. Schrijnend zijn de 2 verlamde patiënten met doorligplekken. Dat is in Nederland al moeilijk te behandelen door de constante druk omdat ze niet kunnen draaien. Maar hier is het helemaal niet te doen. Wisselligging (elke 3 uur in een andere houding) is het enige wat een beetje werkt. Complexe wondbehandeling met vacuumsponzen of speciale verbanden gaat niet lukken omdat er onvoldoend expertise is om dat te gebruiken.

Met Jefta ging het gelukkig goed. Ik kreeg een stralende grijns van hem, en hij wilde wel even poseren. Wat een bijzonder mannetje.

Op de OK konden we pas laat beginnen omdat er een spoed-keizersnee was op de andere OK, maar wij daardoor geen pakken hadden.

Er zaten nog een stuk of 30 mensen van de poli, die dus al 2 dagen gewacht hadden om aan de beurt te komen. Die werden door Erik W, Celine en dokter Jackelyn gezien. Jackelyn kenden we weer van de eerste keer. Toen hadden we voor haar astmamedicijnen meegenomen en was ze net bevallen. Ik begin ondertussen aardig ingeburgerd te raken hier.

Op het programma stonden bij Erik weer een hele serie kromme beentjes en voetjes, en bij mij schildklieren en een buikoperatie. De eerste schildklier was ontstoken geweest, dus weer een pittige klus. “Gelukkig heb ik hier geen Anja die in mijn nek staat te hijgen om de volgende patiënt te bestellen” grapte ik. Maar de late start erbij liep het programma toch redelijk in de soep. Bij Erik waren er 2 kinderen niet op komen dagen voor de operatie. Dat komt vaker voor. Het verblijf in de buurt van het ziekenhuis brengt voor de familie kosten met zich mee die ze niet allemaal kunnen betalen. Wij werken natuurlijk voor niets, maar er gelden basis-vergoedingen voor ingrepen, röntgenfoto’s en bloedbepalingen. De meesten zijn niet verzekerd en moeten dat dus zelf betalen. Soms moeten ze eerst nog even sparen om de ingreep te kunnen betalen.

Nu kwam het ons niet slecht uit. Erik nam “mijn” buikoperatie over. Een man van 27 die al 3 keer een verdraaide dikke darm had gehad. Nu was het tijd om die lange dikke darm in te korten. Tussendoor zag ik een droppie van een mannetje van 1,5 jaar, Isaac. Hij had een bult op zijn rug die langzaam was gegroeid. Het voelde zacht en glad. Maar voor we het “even” weg gaan halen wilde ik toch wel iets aan beeldvorming. Dus liepen Celine en ik met moeder en kind naar de kleine OK, waar het echoapparaat stond. Ik liet het kind de kop voelen en hij ging rustig op zijn buik liggen. “waridi”(koud), zei ik, toen ik de gel op zijn rug liet lopen.  Het was moeizaam beeld op dit bijna antieke apparaat. Gelukkig kwam Steven, OK-hoofd, net voorbij. Hij kon toch nog iets in beeld toveren. De zwelling leek nergens aan vast te zitten, dus we konden hem inplannen voor verwijderen.

Vervolgens was het tijd voor de 2e schildklier van de dag. Gelukkig was dit een “normale”. Niet vastzittend, natuurlijk wel groot. Celine assisteerde deze keer. Na afloop zagen we de laatste 4 poli-patiënten die nog buiten zaten te wachten. Het programma was al ruim gevuld en van de afdeling kwamen ook nog een paar klanten. Dat wordt plannen vanavond voor Erik W. En schuiven.
Ik liep met Celine mee naar haar huis waar ze 3 maanden verblijft. En om de geitjes te zien, die ze zondag gekocht had en inderdaad ook echt gekregen had. We hoorden ze op afstand al blaten. Wat een herrie maken die beesten. Ze hadden de hele dag achter het huis staan te grazen maar aasden nu op het vloerkleed. Dus werden ze voor de nacht opgekooid in een apart kamertje. Morgen zou Celine morgen haar hulp vragen of ze ze wilde hebben. Mits de geiten niet op Celines bord terecht komen.

Waarschijnlijk komen ze dan wel op iemand anders bord. Net als Eriks kip, waarschijnlijk. Want die was ook verdwenen…