2018-16 catholic mbuzi party

4 oktober 2018 - Sengerema, Tanzania

Donderdagmorgen. Wat een heerlijke nacht. We hadden geslapen als een os. Voor het ontbijt bakte ik de eitjes. Beetje het Friesland gevoel zo. Jiska stond naast me om brood te bakken in de pan. De broodrooster had het begeven. Die komt op de weekend-boodschappenlijst. Net als een AED, want Paco hat ontdekt dat de defibrilator (zo’n electrische-schok machine die je altijd in de film ziet) niet meer werkte. En dat is soms toch best handig. Hoewel het natraject van een reanimatie hier natuurlijk volledig ontbreekt. Ze hebben apparatuur noch medicatie om dat optimaal te begeleiden. Maar het is toch slordig als er iemand een hartritme krijgt dat op hol slaat en dat wel makkelijk met zo’n apparaat te corrigeren is. Dus daar gaan we dit weekend naar op zoek. 

Onder het eten sluipt hond Prado binnen. Gevolgd door Pastori, de tuinman die ook de hond uitlaat. Njoo--- njoo! Klinkt het. (kom!). De hond spreekt blijkbaar Swahili, grappig. 

In het ziekenhuis lopen we eerst langs alle geopereerde patiënten. Ze doen het allemaal naar omstandigheden goed en knappen langzaam op.

Op de OK starten we met de afgevallen patiënt van gisteren. Daar was een half jaar geleden een verstrengelde darm uit geknipt en een dunne darm stoma in de linker buikhelft naar buiten geleid zijn. Hij had opvallend weinig huidirritatie voor een dunne darm stoma. Dat had natuurlijk een belletjes moeten laten rinkelen…
Bij het openen van de buik raakte Charissa verward. Die darm leek helemaal niet vanuit de losse buikholte te komen, maar vanuit de linker flank. En daar ligt de dikke darm. Stap voor stap liep ze het hele dunne en dikke darmpakket langs. Daar was niets aan te zien. Geen naad, geen stoma maar normale darm die over ging in de dikke darm. Die volgend kwamen we uiteindelijk bij het stoma uit. “Dus toch gewoon een verdraaide dikke darm die is weggehaal” mompelde ik. Toch maar goed dat we die gisteren niet nog “even” hebben opgelegd. Want nu moesten we de afgeknipte endeldarm zoeken en de dikke darm bij de milt los maken om voldoende lengte te krijgen om de twee uiteinden bij elkaar te brengen. Een grotere klus dan een dunnedarm stoma opheffen. We lieten de operateur van de eerste ingreep mee kijken. Hij had een prima operatie gedaan en een mooi stoma aangelegd. Ook de stomp van de endeldarm had hij lang gelaten zodat we nu redelijk makkelijk de aansluiting weer konden maken. Alleen zijn verslaglegging klopte niet met wat er gedaan was. Misschien had hij op een drukke middag 2 patiënten door elkaar gehaald, opperde Charissa. Nouja, het was nu in ieder geval opgelost en Charissa had een deel van de darmnaad gehecht en was helemaal gelukkig.  

Tussen de operaties door moesten we wachten. Erik had 3 ingrepen gedaan, ik 1 en de gynaecoloog op de OK naast mij ook 3. Er waren geen steriele pakken en doeken meer. Wachten op de was. Patiënt betekent “hij die wacht” zegt Sjoerd altijd. Samen met de dokter, blijkbaar…

Na het eten tijd voor weer een schildklier. Een halve, maar ter grootte van een koeienhart. De aderen die er overheen gespannen waren, bloedden makkelijk. Doorwerken dus. Het bloed op de grond kwam echter niet van mijn operatieterrein, maar van een losgeschoten infuuskoppeling. Paco mopperde over de infuus aansluiting. Geen schroefdraad maar een soort rubber tuutje dat over een plastic piefje schuift. En dus makkelijk los schiet als iemand erachter blijft hangen. 

Er stond nog een liesbreuk op bij een jonge man die al heel vaak door Marie Jose is geopereerd aan tumoren van de buikwand. Zijn hele buikwand is een soort gatenkaas. Daar kwam hij gelukkig niet voor. Hij had nu een liesbreuk rechts waar hij veel last van had. Vanwege zijn vele operaties wilde Marie Jose graag dat we het met een matje zouden corrigeren. Intussen was het bijna 19h en werd het al donker. Paco zette een ruggenprik, dus de patiënt was wakker. Muziekje aan, vond hij helemaal prima. Charissa ging aan de slag. 

Ineens stonden we in het pikkedonker. Stroomuitval. Alleen de monitor brandde nog. En Paco’s draadloze bluetooth box schalde “Met bloed, zweet en tranen”. Snel zetten Allen, de medisch student die nog altijd aan onze zijde stond om mee te kijken, en Paco hun zaklamp op de telefoon in. Na een paar minuten ging het licht weer aan, om een kwartier later weer enkele minuten uit te vallen. De patiënt kon er gelukkig om lachen. De Hollandse muziek was niet echt zijn smaak, en we moesten allemaal lachen toen Paco  “Beernd van Kupery” van Boh Foi Toch ging meezingen. Maar Respect van Aretha Franklin kon hij wel waarderen, hij neuriede zachtjes mee. Hij bedankte ons aan het eind van de ingreep hartelijk voor ons werk. We liepen met zaklampen terug naar huis. Daar lag de stroom er ook nog steeds uit. Snel omkleden, eten en naar de bar Njamiti van Modest, hoofd van de Technische Dienst die ook een bar en hotelletje heeft. Steven had een Catholic Mbuzi Party georganiseerd. Drinken met varkensvlees (een katholieke geit), voor het OK team. 
Harusha, de gynaecoloog, kwam bij me zitten met zijn nichtje van 23 uit Burundi. Ze was nu hier om Engels te leren en ging dan een opleiding volgen. Ze sprak vooral Frans. Of ik dat ook kon. Dat werd wel heel veel voor mijn brein. Overdag Nederlands, Engels en proberen zo veel mogelijk Swahili te leren, en nu ineens Frans! Maar het lukte aardig een gesprek aan te knopen. Harusha liet haar bij mij achter en ging aan de andere kant bij Erik en de Ignas, de orthopeed uit Mwanza. 
Het varkensvlees was een beetje taai en met veel bot. Door het flinke kauwen nestelde zich van alles tussen mijn tanden. Hier kon ik nog uren van nagenieten..

Steven had twee flessen Tanzaniaanse wijn mee genomen, maar er was maar één glas. Dan maar zoals in de kerk, zei Jiska. Dus ging het glas rond over de tafel. De wijn was zoet, bijna Port-achtig. Na een paar slokken had ik genoeg. Maar volgens Gillian ging het na een paar slokken steeds beter smaken. 

Om half elf stond Erik op. Het was mooi geweest en morgen hadden we nog een vol programma. Paco nam met Charissa een afzakkertje. Gillian en ik hielden het voor gezien. Onder de koude douche en onder de wol. Figuurlijk dan. Want ik slaap hier alleen in m’n shirtje. 

8 Reacties

  1. Monique:
    6 oktober 2018
    Wat geweldig jullie verhalen weer te lezen!! Jullie allen maken de wereld weer een stuk mooier / “beter” daar voor de mensen. Geniet van jullie welverdiende “rust” dit weekend.
  2. Edwin:
    6 oktober 2018
    Het barretje, geweldige sfeerverlichting als ze het doen( tl) ook Afrika gill. Vandaag ff shoppen neem ik aan. Naar tilapia ? Mooi uitzicht😉. Geniet nog even , morgen mag je weer terug naar de hectiek 😘😘😘
  3. Asveld Tonnie:
    6 oktober 2018
    Weer een mooi verhaal ik geniet er nog steeds van,de voorstelling die ik had van het land hoe het daar is ,is een beetje veranderd het heeft ook heel veel mooie kanten ondanks alles. Geniet er van allemaal
  4. Pa Lemson:
    6 oktober 2018
    Neem maar een flink glas whisky en voor je gaat slapen een goed glas wijn dan kan heerlijk wegzakken . geniet ven je vrije tijd .
  5. Jan van den Heuvel:
    6 oktober 2018
    Over het "Friesland-gevoel" mag je ooit eens meer verhalen.... :-) Ook was ik blij verrast om Beernd van Kupery benoemd te zien. Ook daarover later graag méér :-) Dank jullie allemaal voor deze prachtige verhalen, en dit "Kijkje-in-de-Keuken". Het is werkelijk om van te smullen! Heel veel succes en plezier daar!
  6. Hennie van den Bosch:
    7 oktober 2018
    Wat een verhaal ,echt een mooi boek, veel respect
  7. Trees Snijder:
    7 oktober 2018
    Weer bijzonder....ik beleef het van hieruit mee.
  8. Wendy De Doncker:
    13 oktober 2018
    Prachtig Susan wat jullie daar doen onder soms hele moeilijke omstandigheden. Zoveel respect en bewondering voor jou ! Xxx