2016-16 Stoeien met een schildklier

Het is geweldig leuk om al jullie enthousiaste reacties te lezen en te merken hoeveel mensen meeleven en genieten. Sommigen zelfs in het Swahili. Asante sana! Er komen soms dubbele verhalen op één dag omdat Anja en ik dezelfde blog gebruiken. Dan staat alles bij elkaar en hoeven jullie niet te zoeken.

Gisteren zat ik met Edwin en de jongens te face-timen toen ik vanuit mijn ooghoek iets door de kamer zag kruipen. Gelukkig geen spin, wel een grote kever. Ik liet hem meteen even aan Ed zien. “Oh, die doet niets. Die kun je rustig oppakken”. Dat is wel mooi van de huidige stand van techniek. 

Vanmorgen pakten we na het ontbijt pakten verbandspullen over in 3 koffers. Vandaag gaan de eerste klompvoetjes en kromme beentjes geopereerd worden, dus moet het gips mee. En omdat ik met de auto naar de Vodacom winkel moet, kunnen de koffers dan mee tot de ingang van het ziekenhuis. Daar zijn betonnen vloeren, de weg er naartoe is onverhard. Dat rijdt wat lastig met een zware koffer.

Met de koffers in de achterklep tufte ik in de auto van Erik S z’n zwager (toyota Landcruiser) over het ziekenhuisterrein naar de ingang. De poort werd meteen geopend. Nadat de koffers waren uitgeladen zette ik de ruitenwissers aan om linksaf te slaan. Oh ja, richtingaanwijzer  zit aan de andere kant. Even opletten dat ik niet de deur pak om te schakelen. Onderaan de berg kwam de rotonde in het vizier. Oh help, welke kant ga ik in Nederland op? Dan moet ik nu andersom. Klopt dat wel? Gelukkig stond er een bordje met pijlen. Ik kwam veilig aan bij de winkel, die nog dicht was. 7.52h. Nog 10 minuten. Uitstappen of niet? Er stonden een paar kinderen bij de auto gefascineerd naar me te kijken. Ik ben natuurlijk wel een bezienswaardigheid hier, zeker zonder daktari Staal.
Ik stapte uit en kreeg de respectvolle groet “Shikamoo”. “Marahaba” antwoordde ik en kreeg een brede grijns.

Op het stoepje voor de winkel genoot ik van het uitzicht. Riksja’s en pika-pika’s (brommertjes) scheurden over de weg. Toeterende auto’s, fietsers met meestal 2 passagiers en voetgangers, een mierenhoop van mensen hobbelden naar werk of school. Of hingen ogenschijnlijk doelloos rond.

Voor de winkel stond een man met een heel vies shirt. Ik groette hem en hij groette terug. Even later begreep ik het shirt. Er stonden 2 grote zakken bij hem, die hij op de fiets had vervoerd. Houtskool. De winkel naast de Vodacom is een soort koffie-barretje. De man uit die winkel kwam een stuk kool kopen om op te kunnen koken. De zakken werden weer opgeladen naar de volgende klant. In de koffieshop ging de tv luid aan. Want als je een TV hebt in Tanzania, dan staat die aan. En hard! Ondertussen maakte hij het kleine warm-houd-vitrinetje schoon. Dat is hier hard nodig, want alles is natuurlijk stoffig.  

De medewerker van de Vodacom herkende me en opende de winkel. Hij ging meteen aan de slag. Alles op nieuw. Nieuw kaartje, opnieuw gegevens invoeren en weer een foto. Ik was benieuwd. Ik vroeg hem het kaartje voor Erik W kleiner te knippen, op nano-formaat. Dat konden ze niet. Dus dat wordt toch zelf knutselen met Anja’s nageltangetje vanavond.

De mevrouw van de winkel dweilde ondertussen de stoep met een mop die nog grijzer was dat de autobanden buiten. Niet schoon, toch fris…

Ik gebruikte de wachttijd nuttig met bloggen en foto’s uitzoeken. Nog een rondje gegevens invoeren, foto en handtekening. 3-maal is scheepsrecht, dus na bijna een uur had ik het kaartje. Internet voor 35000 shilling? Jazeker. Dat zijn 7 kaartjes van 5000 shilling die één voor één moeten worden aangemeld. Een kwartiertje later was het dan eindelijk klaar.

Snel terug met naar het ziekenhuis en aan de slag.

Eerst een vergrote halve schildklier verwijderen, geassisteerd door Erik W die van de ochtendpoli was gekomen. Shelembi instrumenteerde. Hij was het “aangeven op zweep”  vergeten, dus dat leerden we hem opnieuw. En hij leerde ons nieuwe woorden Swahili en Sukuma. Halverwege stapte Erik S binnen. Hier wordt je niet afgerekend op deurbewegingen aangezien de deur altijd open staat. Het raam trouwens ook, dus er zitten regelmatig vliegen in de wond.  “De poli is gesloten”, zei hij. Hij begon op de OK naast ons aan de eerste klompvoetjes.

De poli is wel gesloten, maar tussen de ingrepen door komen nog hordes mensen die gezien moeten of willen worden. Een meneer met een levertumor die geholpen wil worden. Dat gaat helaas niet lukken. Leverchirurgie is voor ons echt te hoog gegrepen, en een operatie in het academische ziekenhuis kan hij niet betalen. Bovendien is het maar de vraag of het te opereren zou zijn. Of hij dan niet medicijnen moet. Nee. Hier hebben we niets voor. Moeilijk maar het is niet anders.

Een mevrouw met een bovenarmsamputatie van een jaar geleden die een wondinfectie had gehad, had nu last van het littekenweefsel tegen het bot aan. Met behulp van een van de artsen als tolk gaf ik uitleg. Een operatie kan wel, maar de kans bestaat dat ze over een paar jaar weer dezelfde problemen heeft omdat de spieren steeds dunner worden als ze niet gebruikt worden. Maar ze had zoveel last dat ze toch de operatie wilde. Dus inplannen maar.

Erik W haalde een cyste uit de knieholte van een kind terwijl ik op afstand coachte. Het was wel meteen in het diepe. De instrumenten waren vrij ruim bemeten voor deze kleine ingreep en er was geen assistentie. Alles zelf uit de krat vissen en klaar leggen. En met de co-assistent in de haken opereren. Dus goed aansturen en improviseren. Het ging prima.

Daarna was een 2e vergrote schildklier aan de beurt. De helft van de schildklier was te voelen vanaf sleutelbeen tot bijna bij het oor. Dat zou niet meevallen.
Inderdaad bleek het een hele grote rechter schildklierkwab, die een stuk achter het sleutelbeen en een stukje borstbeen doorgroeide. We hadden grotere haken nodig dan normaal op de set lagen. Er werd moeilijk gekeken. Nee, deze horen bij de schildklier, daar moest ik het mee doen. Na lang aandringen werd er nog een set uit de kast gehaald waar wel grote haken op lagen. Begrijpelijk, aangezien alle materialen beperkt zijn. Maar het moet natuurlijk wel kunnen. Het was al lastig zat met de grote haken. Maar uiteindelijk wonnen we de strijd en lag een halve schildklier ter grootte van een stevig hart in het bakje. En mevrouw doet het gelukkig goed.

Moe van de dag wandelden we in het donker weer naar huis. Op de veranda knabbelden aan worstjes en pinda’s totdat Nelia “lekker eten” riep.

Vandaag aardappelen – rundvlees – boontjes met wortelen. En heerlijk zoete watermeloen toe, want die zijn nu wèl rijp.