2017-16 Face-time

Omdat we een grote operatie hoopten, hadden we maar 2 ingrepen gepland. Dus ik had een soort van “vrij”. Tijd om wat foto’s op de blog te zetten en even te bladeren door facebook. “je hebt het niet druk?” reageerde Ed. Inderdaad, dus op Anneliekes data ging ik op facetime. Ed zat bij Gaby een bakkie troost te drinken. Een beetje met horten en stoten vanwege het matige internet leidde ik ze rond door de koffiekamer, Stephens kantoor, en buiten. Ik liet ook de kerk zien die naast de OK staat. “Oh da’s ook lekker bemoedigend” merkte Gaby op. Stephen zwaaide vanaf de lege OK enthousiast en riep “mambo”. –“Poa” zei Ed. Goed zo schat, je weet het nog. Stephen vond het prachtig.  Mashauri vond mijn man “nice” en moest hard lachen toen ik hem tikiti maji (watermeloen) noemde. Zelfs Erik wisselde op OK nog even een woordje met ze.

Annelieke liep naar buiten, en vond een jongen met gebroken pols op het bankje bij de OK. Mooi, dan kunnen we die zetten onder een roesje. Zo gezegd, zo gedaan.

Toen Erik zijn laatste patiënt aan het gipsen was, werd er geroepen of we weleens een lintworm hadden gezien. Ik nog nooit, dus ik spoedde me naar zijn OK. De patiënt lag een beetje wijdbeens, met zijn rechter been in het gips iets omhoog getild door Erik om het gips uit te laten harden. Tussen zijn benen op het lichtblauwe laken lagen twee platte, witte sliertjes. Lintwormen die uit zijn anus waren komen kruipen. Gezellig. En ze bewogen nog!
Ik pakte er een met m’n handschoen om een foto en filmpje te maken. Allan, de jeugdvriend van Eriks zoons en nu zelf medisch student, kwam verwonderd naast me staan. “Waarom maak je een foto? Heb je dit nog nooit gezien!? Nou, we hebben het hier heel veel. En ook spoelwormen. Ken je die dan?” Ook die ken ik alleen uit de boeken, en tegenwoordig van filmpjes op Facebook.

Zoals gezegd komt er altijd wel wat binnen waaien van de afdeling. Nu zuster Marie Jose in Dar es Salam zit is het meestal Hilde, die graag gebruik maakt van de mogelijkheid ons als klankbord te gebruiken. Nu was ze heel bezorgd. Er lag een jongen van Toms leeftijd op de IC die gisteren door de Tanzaniaanse dienstploeg met een niet zo ervaren chirurg was geopereerd. Er was gal in de buikholte gevonden, maar nergens een gat in de darm. Ze hadden een drain achter gelaten waar gal uit kwam. Ze vertrouwde het niet, en wilde graag dat we meekeken. Bij aankomst op de IC zagen we een heel ziek mannetje in bed liggen met een zeer pijnlijke, bolle buik en 100 ml pure gal in het drainzakje in 6 uur. Er moest ergens een gat in de darm zitten.

Dus mobiliseren van het OK-team en aan de slag. Isiah had dienst voor de anaesthesie. Een topper, wat heel erg fijn is met zo’n ziek kind. Heleen was aan de beurt om mee te doen en Hilde en Annelieke keken mee. De operateur was bij het openen van de buik nogal afgeweken naar de linker bovenbuik, dus moesten we een rare gebogen wond in de buik maken. Er zat heel veel vuil in de buik en de darmen zaten een beetje verkleefd aan elkaar en omliggende structuren. Voorzichtig maakte Heleen alles los en liep van boven naar benenden het maagdarmkanaal langs. Tenminste, dat deel dat niet verborgen ligt achter het buikvlies. Dichter naar de dikke darm zagen we wat wittige vlekken op de darmen. Tyfus. Ook dat kende ik tot ik in Sengerema kwam alleen uit de boeken. Maar sindsdien heb ik er al de nodige patienten mee ge zien. Karakteristiek zat er vlak voor de overgang van dunne darm naar dikke darm een klein gaatje in de darm. Waarschijnlijk was dat gisteren niet gezien omdat op de plek van het lek de darmen het meest verkleefd liggen. Maar Heleen had het prima vrij gelegd en hechtte het gat netjes dicht. Uitgebreid spoelen en de drain erbij. Isiah zorgde dat de buik mooi slap was om alle darmen op zijn plek te kunnen leggen en de buik weer dicht te maken. En nu duimen, want het mannetje was wel heel erg ziek.

Isiah legde aan de vader uit wat er gevonden was en dat hij nu verder met antibiotica behandeld moest worden en als god het wilde dat zijn zoon zou herstellen. De arme man bleef me bedanken… Met een knoop in m’n buik tilden we hem terug op het IC-bed. Ik drukte de zuster op het hart hem goed vocht te geven en te controleren hoeveel hij plaste.  

Heleen en ik waren helemaal doorgezweten. Tijd om naar huis te gaan voor een lekkere koude douche. Cecilia had pannenkoeken voor ons gebakken, en met Erik in Mwanza hadden we een “girlsnight”. Jiske’s guilty pleasure bleek een pannenkoek met banaan en hagelslag. Annelieke versierde hem met kaneel, Amarula (een soort Afrikaanse Bailey’s) en suiker – voor een extra ‘bite’. Ik genoot van kaneel met ananas, mango en passievrucht.

Na het eten bladerde Annelieke door Kings, een soort bijbel voor tropenartsen. “Hey, dit is gewoon onze patiënt!” riep ze bij de uitleg over tyfus. Er stond een plaatje van iemand met een ‘typhoid face’ die inderdaad verdacht veel overeenkomsten vertoonde met onze Ibrahim.

Heleen gaf haar ouders een rondleiding in het huisje via facetime, terwijl we allemaal een beetje onderuit hingen na een lange dag. Dat zal een mooi plaatje zijn geweest. Daarna haalde ze wat was binnen en ontdekte dat er hier hele vieze kevers zijn die graag in haar BH kruipen. Een hilarisch half gillend dansje op de veranda volgde terwijl ze probeerde de was uit te kloppen. En dat terwijl ze de eerste avond zo dapper een dikke kakkerlak had gevangen!

Moe van toch weer een enerverende dag ging iedereen er op tijd in. Morgen moeten we bij tijds weg om nog voor het donker is in Mwanza te zijn voor een weekend bijtanken. Het programma vult zich als vanzelf, en voor volgende week staat het voor Erik al t/m woensdag vol en voor mij t/m dinsdag. Hoewel we maar op 1 operatiekamer volledige narcose kunnen geven hebben we vrijwel de hele week op 2 kamers gedraaid door slim af te wisselen met ingrepen die kunnen met een ruggenprik of een roesjes.