22. Spoedjes verdringen het electieve programma

Op weg terug naar de OK stond dr Mpujo, één van de Tanzaniaanse jonge dokters, me op te wachten in de gang bij de vrouwenafdeling. Hij wilde graag mijn mening bij 2 patiënten. Bij de ene was een stuk darm verwijderd en die had nu darminhoud uit de wond lopen. Tsja, da’s maar één optie: opereren. Dacht hij ook al, of wij dat dan wilden doen. En de 2e braakte al 5 dagen, waarschijnlijk een verstrengeling in de buik. “Maar de buik is niet bol!” – ik legde uit dat als de verstrengeling aan het begin van de darm zit, de buik dan leeg bleef. Oh ja, logisch. Ook opereren dus. Dat begint al goed.

Anne en Bert hadden gewisseld, dus Anne ontdeed de volgende jongen van zijn stoma (uiteraard alles onder strenge supervisie). Ondertussen kwam zr Marie-José binnen rennen met een patiënt met een gescheurde milt. Dat komt hier regelmatig voor, want door malaria hebben veel mensen een vergrote lever en milt, die veel makkelijker scheurt bij een val. Soms zelfs spontaan. Erik verloste de patiënt van een indrukwekkend grote milt, die er in de schaal uit zag als een soort moederkoek. Zowel qua grootte als qua consistentie, terwijl hij normaal de grootte van een mango heeft.

Tegelijkertijd kreeg ik een patiënt met een open buik. Hij was 4 dagen geleden geopereerd aan een verwaarloosde blinde darm ontsteking. De afgelopen 2 dgn was z’n buik open gesprongen, en door de afdelingszuster netjes afgedekt met een gaas. De dokter was nog niet langs geweest na het weekend. Die bel je dan niet, je wacht gewoon af tot iemand een keer naar die patiënt komt kijken. De kwaliteit van de verpleging is van een ander niveau dan wij gewend zijn. De meesten zijn best heel welwillend, maar wat je niet kent, herken je niet. En dan kan je er ook niet op reageren.

De patiënt was flink uitgedroogd door het vochtverlies uit de wond.  De pus stroomde uit de buik. Dat werd vechten om het afzuigsysteem, aangezien er maar één beschikbaar is, die het ook met regelmaat niet tot nauwelijks doet.

De buik bleek nog vol met vuil, dus werd er uitgebreid gespoeld. De koorts was zo hoog, dat het onprettig was om m’n handen lang in de buik te houden. Om de buik weer dicht te krijgen, hielp zuster Elisabeth mee om de buikwand te ondersteunen terwijl Anne omzichtig de draad voerde en ik bij elke stap zocht naar stevigheid. Maar het lukte. Triomfantelijk riep ik “hij is dicht”. “ja”, zei Paco, “maar nu heb ik een probleem”.  Door de toegenomen druk in de buik kon de patiënt bijna niet meer ademen. De hechtingen los maken en de buik open laten was echter geen optie. We dachten dat de man het niet ging halen. Paco ging aan de slag. Vocht en bloed werden onder druk ingepompt en de patiënt kreeg zelfs een pompje met adrenaline. Die pompjes waren net aangekomen met de container van Stichting Vrienden van Sengerema Hospital (SVSH). Tenslotte trok de patiënt toch een beetje bij, goed genoeg om hem naar de IC te brengen. Pim, de jonge arts die voor SVSH de container komt leegruimen en pompjes voor pijnstilling tijdens de operatie probeert in te voeren, zou voor hem zorgen. Toen we de patiënt naar de IC brachten, keek ik meteen even bij Felician kijken, ons jongetje van de eerste dag. Zijn vader zat er nu. Ik liet zr MJ vragen of hij al had gepoept. “al 3 x” was het antwoord. Dat betekende dat de darm op gang was, een mijlpaal in het genezingsproces. Terug op OK vertelde ik het heuglijke nieuws aan Bert. We gaven elkaar een High-Five. “Hoe blij je soms kan zijn met gewoon een drol”, grijnsde Bert.

Met al die spoedjes kwam ons programma natuurlijk onder druk te staan. “Waar is Johan als je hem nodig hebt”. (Johan is onze planner in het Slingeland). We schoven 2 patiënten door naar de volgende dag en werkten door tot half 11. Bij het omkleden schrik ik van m’n enkels. Ik lijk Mama Safi wel! Morgen toch m’n steunkousen maar aan.

Vermoeid maar voldaan plof ik op de bank. Napraten, ervaringen delen en dan naar bed. Geen fut meer om te bloggen deze keer.