23/10 een (typische?) dag op de OK (Susan)

23 oktober 2012 - Sengerama, Tanzania

Helaas is het internet hier dusdanig traag, dat foto’s uploaden een dramatisch langdurige toestand is. Vandaar dat we er ernstig in achterlopen. Maar van Zr Marie José hoorden we vandaag dat er bij haar op de kamer wifi is. Dus misschien gaat dat makkelijker. Ik zal het morgen proberen. We hebben er namelijk meer dan genoeg!

23/10: een (typische?) dag op de OK

Ondanks dat we pas om 8 uur op OK hoeven te zijn, ben ik natuurlijk om 6 uur wakker door de bel. Tom komt even knuffelen en heeft zich al aangekleed. Ontbijten, Neelia had weer lekker een eitje gemaakt. Daarmee worden de zoete droge boterhammen een prima ontbijt. Gezien de uitdrogingsverschijnselen van de vorige dag nemen we water mee naar OK. Alleen waren er nog maar 2 flesjes. Ed en Gerco zullen vandaag weer nieuw water halen zodat we voldoende kunnen bijtanken. Natuurlijk nemen we ook weer wat hechtmaterialen en kunststofmatten mee. Erik had nog fijne klemmetjes, spreiders en ik had nog wat scharen van Wilma. Die zijn hard nodig, want gisteren hadden we er één waarbij ik eerst dacht dat ze mee een klem of zo hadden gegeven, zo slecht knipte die. Maar er is geen geld, dus het is roeien met de riemen die ze hebben.

Op OK duurt het even voor we kunnen opstarten. In Nederland wordt alles de dag van tevoren keurig klaargezet door een speciaal team. Ze kunnen hier ook wel een Riekie en Marja (magazijndames van het Slingeland) gebruiken. We zitten nu te wachten tot alle spullen compleet zijn, zodat we na een uur een keer kunnen starten. Hier is nog wel een efficiëntieslag te maken…

Anja assisteert de eerste ingreep van vandaag, een vergrote schildklier. Erg lekker om op te starten, met iemand die begrijpt wat ik aan het doen ben. Maar onze instrumenterende, Shelemy, is  zeer gemotiveerd en instrumenteert actief mee. Al begrijpt hij het systeem van het “op zweep aangeven” totaal niet. In plaats van een draad met een klem op te spannen en zo aan te geven in de punt van mijn klem, mikt hij met de punt van een losse draad op mijn klem zodat ik hem aan kan pakken. Dat is net zoiets als met 2 mensen proberen een draad in een naald te doen. We doen de zweeptechniek een keer voor, maar het dringt nog niet door. Maar morgen staan er weer 2 schildklieren op, dus tijd genoeg om het hem te leren.

Op de andere OK, waar Erik een stoma staat op te heffen, hebben ze minder geluk. Daar worden de instrumenten die hij teruggeeft niet eens opgeruimd. Maar ja, ook aan personeel is een gebrek. En dan zijn er bovendien nog mensen op vakantie èn op seminar. Afstemmen en plannen is moeilijk blijkbaar. Ze hebben zelfs Ida opgetrommeld om bij te springen als omloop. Die is 2  jaar geleden door o.a. Koen en Erik in het Slingeland geopereerd aan een in Tanzania niet te behandelen darmtumor. Fijn om haar aan het werk te zien, al vindt ze instrumenteren/assisteren nog te zwaar.

Het is weer een dag van improviseren. Michiel doet een 2-OK-systeem, leidt in in de ene kamer en komt dan weer naar de andere operatiekamer, en springt bij waar hij kan. Zo heeft Ann bij het opnieuw openen van de man met de steekwond in de lever om de gazen uit de buik te halen, natuurlijk een zuigsysteem nodig. De OK-zuster had dat niet bedacht dus moest hals over de kop, of eigenlijk meer zuchtend en steunend, het zuigsysteem van de andere OK worden gehaald. Ik nam maar even de stekker uit het stopcontact en liep mee, anders hadden we misschien geen zuig meer gehad. Maar de slang op tafel was even dik als de slang aan de pot, en er was geen koppelstuk. Dus moest er een klein injectiespuitje aan 2 kanten onthoofd worden als koppelstuk te dienen. Dat was te zwaar handwerk voor de zuster, dus kon Michiel aan de slag. Hèhè, het werkt.

De belevenissen met de vliegen zijn een hoofdstuk apart. Zie daarvoor dan ook het stuk van Anja.

Tussen 2 ingrepen door rende ik even naar huis om te kijken of er al water was. Want 2 halve liters op 5 dorstige blanken, dat gaat ‘m niet worden. Dus met m’n zwarte steunkousen onder m’n rokje naar huis om wat te halen. Meteen ook maar een paar ndizi (bananen) meegenomen voor de honger, want het kon wel weer eens een lange dag worden. Op de terugweg loop ik eerst verkeerd, richting poli. Daar is het overvol. Dus in mijn elegante pakje weer terug langs de meute wachtende mensen met mijn armen vol water en m’n zak vol bananen. Wat zullen die mensen wel gedacht hebben.

’s Middags ligt de 2e schildklierpatiënt klaar op tafel. Alleen is de anaesthesiemedewerker nergens te vinden. Daar ligt dan een patiënt tussen 3 grote blanken ze niet verstaat. Anja legt als troost dan maar een hand op haar schouder en kijkt haar vriendelijk aan. Ze krijgt een dankbare blik terug. Soms kan het zo simpel zijn.

Eindelijk is onze medewerker terug. Niet dat dat meer empathie geeft voor de patiënt. De spuit gaat op het infuus en ze wordt in slaap gegaan. “toch maar is even nakijken wat ‘u gaat zo slapen’ in het Swahili is”, mompelt Michiel, “dan weten ze in ieder geval wat er gebeurd”.

Na een lange dag komt zr Marie José nog even binnen lopen. Ze is met Ed, Gerco en de jongens inkopen wezen doen voor de wezen en doet een kort verslag. Als ze ontdekt dat we nog niet gegeten hebben besteld ze een soort eierpannekoeken gevuld met geruld gehakt voor ons. En een flesje frisdrank. Het smaakt hemels!

Om een uur of 7 gaan we dan toch naar huis. Het is inmiddels bijna donker. Thuis horen we van Ed in geuren en kleuren het verhaal van de kinderen die nieuwe schooluniformen kregen. We zagen het filmpje van de honderden schoolkinderen die onze jongens toezongen. Tom kwam bij me staan en fluisterde wel 3 keer “2000 kinderen”. Het had ook op hem diepe indruk gemaakt. Ik schoot vol, en zag dat ook Gerco en Ed het niet droog hielden. Wat zo’n inzamelingsactie niet te weeg kan brengen.

Na het eten schoof zr Marie José aan en we spraken over alles wat ons bezig hield. Bijzonder, hoe ze al die jaren hier dat werk kan blijven doen, terwijl het een druppel op een gloeiende plaat lijkt. Maar voor de mensen dìe geholpen worden, ziet de wereld en de toekomst er een stuk beter uit. Er zitten inmiddels 5 van de geholpen aidswezen op de universiteit, waarvan er één geneeskunde studeert.

’s Avonds nog een poging tot bloggen, maar het internet werkt niet mee. Dan maar morgen proberen. 

5 Reacties

  1. Paulien Brethouwer:
    24 oktober 2012
    Wat een bijzondere verhalen en wat een ervaring voor jullie allemaal. Respect voor jullie allen! Ik volg jullie verhalen dagelijks, erg leuk om zo mee te leven. Doe iedereen de groeten van mij en ik wens jullie allen nog een hele goede tijd toe.

    groetjes Paulien
  2. Jos:
    24 oktober 2012
    Hallo Familie Wendker,

    Wat een indrukwekkende verhalen, interessant om te lezen.
    Ik heb 2 links bij gevoegd, dit zijn links naar een stukje dat vandaag in de Gelderlander stond, heel bijzonder. Mischien kunnen jullie het downloaden dan kunnen jullie het ook lezen.
    Ik wens jullie nog heel veel plezier en succes daar in Tanzania.
    Tot gauw, groet Jos Peulers

    http://jope.dyndns-free.com/downloads/lemson/ScanImage246a.jpg

    http://jope.dyndns-free.com/downloads/lemson/ScanImage247a.jpg
  3. Mama:
    24 oktober 2012
    Diep respect voor jullie dat je onder die moeilijke omstandigheden je werk moet doen. Wat jammer dat ook zgn. eigen mensen niet meer begrip en empathie voor de patienten kunnen opbrengen, dat kost n.l. niets en maakt, denk ok, voor de patient wel verschil! Wat fijn dat Tom en Bert zelf mee mochten om de uniformen enz. voor de kinderen te kopen, zodat ze ook daadwerkelijk zien wat er met het verzamelde geld gebeurt (ja patient zonder trema, ik worstel nog steeds met de leestekens op mijn laptop). Het is voor de jongens een onvergetelijke en tegelijk leerzame tijd, daar kan je wel wat lees-, taal- en rekenlessen voor missen! Alle bekenden en onbekenden de hartelijke groeten, jullie vier dikke knuffels, mama
  4. Jifke Michielsen, kinderafd.:
    24 oktober 2012
    Jambo dokters,
    Hier een berichtje van een kinderverpleegkundige van het Slingeland zkh.
    Leuk om de blog te volgen daar het allemaal heel herkenbaar is voor mij. Ik heb een paar jaar geleden een half jaar in Sierra Leone (voor de Lion Heart Foundation) gewerkt. En daar zijn de omstandigheden zo mogelijk nog slechter. Het improviseren van spuitjes tussen 2 slangen e.d. komt me zeer bekend voor.
    Ik deed daar o.a. de wondverzorging van alle kinderen en had al snel bedacht dat ieder kind 2 zwachtels kreeg. Eén werd gebruikt voor de wond verzorging en de andere moest door de moeder van het kind die dag met zeep worden uitgewassen en daarna in de brandende zon gedroogd worden. Dit bleek een goed systeem.... misschien iets voor daar?
    Verder had een Mzungu arts gewoon een rol vitrage in de uitverkoop gekocht en hier "liesbreuk-matjes"van geknipt. Deze konde prima gesteriliseerd worden en voldoen daar nog steeds. Idee??

    Ik wens jullie veel sterkte en kom gezond weer terug!!
    Kwaheri, Jifke
  5. Margreet:
    26 oktober 2012
    Wat een bijzonder verhaal. Ik schoot ook even vol.
    Wat leuk om bekende namen te lezen. Ik ben al eens bij Shelemby thuis geweest in 2003 en Ida ken ook nog van haar verblijf in Nederland.
    Veel zegen met jullie werk
    Groetjes van Margreet